काठमाडौं । युक्रेन संकटकाबीच टर्की रुस र युुक्रेन दुवै देशसँग आफ्नो सामन्जस्यतामा बसेको छ । यस्तोमा यसका केही नतिजा पनि देखिन थालेका छन् ।बिहिबार दिउँसो रुसका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले टर्कीका राष्ट्रपति तैयप एर्दोेगानलाई फोन गरेर शान्तिका लागि रुसको वास्तविक माग के–के छन् भन्ने बताएका थिए ।
बीबीसीका विश्व मामिला सम्पादक जोन सिम्ससनले यो फोनवार्ताको केही मिनेटपछि नै टर्कीका राष्ट्रपतीका सल्लाहकार तथा प्रवक्ता इब्राहिम कलिनसँग अन्तरवार्ता गरेका थिए । कलिनका अनुसार रुसको माग दुई श्रेणी थिए । सुरुवाती ४ मागलाई युक्रेनले सम्बोधन गर्न मुश्किल पर्ने खालका छन् ।
यी माग मध्ये एक युुक्रेन तटस्थ बस्नुपर्ने र नेटोमा आबद्ध नहुने भन्ने थियो । यो यस्तो माग हो जसमा युक्रेनका राष्टपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले पहिले पनि बोलिसकेका छन् ।
यो श्रेणीको अर्को मागमा युक्रेनले निसस्त्रीकरणको प्रक्रिया सुनिश्चित गर्ने रहेको छ । जसबाट यो प्रमाणित होस् कि युक्रेन रुसका लाग खतरा नहोस् ।
युक्रेनमा रुसी भाषाका लागि सुरक्षा हुनु पर्ने र ‘डि–नाजिफिकेशन’ को पनि कुरा गरिएको छ । यो माग जेलेन्स्कीलाई रुष्ट पार्ने खालका छन् । जेलेन्स्की स्वयं पनि यहूूदी हुन् र उनका केही नातेदारको होलोकोस्टमा मृत्यु भएको थियो । तर टर्कीका अनुसार जेलेन्स्कीलाई यो स्वीकार गर्न मुश्किल हुने छैन ।
युक्रेनका लागि नव–नाजीवादको विरोध गर्न र यसलाई रोक्ने वाचा गर्नु नै पर्याप्त हुने अनुमान गरिएको छ ।दोस्रो श्रेणीमा गरिएका मागले युक्रेनलाई अप्ठेरोमा पार्नेछ । कलिनले यस बारे खुलेर बताएका छैनन् । यो मागमा पूर्वी यक्रेनको डोनबास क्षेत्रको स्थिती पनि समावेश भएको उनले बताए ।
पूर्वी युुक्रेनको केही क्षेत्रमा रुसले पहिले नै दाबी गरिसकेको छ । साथै, क्राइमियाको स्थितिमा पनि उनले जोड दिएका छन् । दोस्रो कुरा रुसले क्राइमियालाई युक्रेनले औपचारिक रुपमा स्वीकार गरोस् भन्ने चाहेको छ । रुसले सन् २०१४ मा क्राइमियालाई कब्जा गरेको थियो ।एजेन्सी
